Sukuma – JIGANO JA NG’HWIMI – JITEGILE

Collected by: Don Sybertz, Scanned by: Cephas Yao Agbemenu       Edited by: Fr. Zakaria Kashinje OSA

With special thanks to Rev Joe Healey (African proverbs,Sayings and stories)

Aho kale alaliho munhu umo uyo witangwa Jitegile. Witanagwa giko kunguno alatogilwe kutega ndimu, noni, na shingi shose isho jikomile gutegwa.

Lushiku lumo agaja gujutega ng’wipolu, aho watega lukangala lwa kwandya upuja kagi. Nako kagi guntayila gete akalekeje ajidugabhulaga. Jitegile nang’hwe uzunya ukalekela akagi.

Lushiku lwa kabhili upuja ganoni, nakene kung’wila nigiko, nanhwe ukalekela. Lushiku lwa gadatu upuja kalung’wando, nako kunomba gukalekeja, nang’hwe wita nichene. Na lushiku lwa kane upuja mhuli, nayo yunomba nigiko, nang’hwe wilekeja.

Aho jabhita shiku ningi, lushiku lumo jitegile ubhucha nhola na ukampandika ng’waniki wa kuntola. Aliyo mpaga tamu ashigilije malagilo ayo gali madamu gete.

Lilagilo lya kwandya ng’waniki uyo wali wantogwa agagulanyiwa mu bhaniki bhingi, abho ali ikolile nabho gete. Jitegile agawilwa anchagule uyo ali okwe.

Aho wali atali wilalangija ung’wiganda lyenilo, Kagi kagiza mpaga ha matu gakwe, kung’wila giki, “Uyo nalagandane nang’hwe, ulu uginga na nkono hu ng’wene nsolege, nako akagi kulala mpaga kugagwila hagutu gwa ng’waniki uyo Jitegile akantogwa kwandya. Nang’hwe akipuga ha gutu, haho na haho Jitegile ubhiza wahebha ilagilo lyenilo na upila kubhulagwa.

Lushiku lungi lo kabhili agawilwa kukong’onha bhusiga ubho bhugitwa igunila igima. Haho na haho, aho wandya duhu kusong’onha kanoni kagiza na bhiye bhugombagula bhusiga pye ubhose, na kubhuswila ng’wigunila nyenilo makanza maguhi duhu.

Jitegile uhebya ilagilo lyenilo, hangi upila ugubhulagwa. Lushiku lungi lwa kadatu uwilwa kuditila lyochi mjisabo, aha wafuma hanze kujuyela ng’wipolu, akamanhya na kasayayi, nako kumuja, “Bhageshi Jitegile, ulikobha Ki?” Nang’hwe ushosha, “Nalikobha isala lya kuditila lyochi mjisabho.” Nako kasayayi kung’wila Jitegile giki, “Nukulanja isala.

 

This entry was posted in Sukuma and tagged , , , . Bookmark the permalink.

Comments are closed.