Told by: Dumelang Otimilwe Written in ShiYei by Oscar Lebopamo

With special thanks to Marlene Sullivan Winberg and Willemien le Roux (For English translation see the great book: The STORYTELLER, Folktales from the Kalahari desert and the Okavango River in Botswana).

Katandzi nxane dhivu dhare dhi shiri dhinyu, endji wa nyaoya wa shihweta. Kwara tire Onshuru endji okro. Wanyana waa wara tire paxhiki wait yurwana maredjia. Ware kopomo took tit era ama paa pakati dlao. Onshuru yeye mare motandisi yo mo-dzwa maandja.

Wanyana waa wara tire ngawa ti chencha wakana ngaho no koti marokhwe, ka ware kotikea wakana wapo pakhaa eaw wa dlingana ko roorwa. Wanyana wa wa yiri waa wa re kofwa maroora. Rosoko erimwe Onshuru a ko dzwa shi mohoporo atikea waka shakie wakana ko dlivu dlirwezi wa roore. Okoro yeye koyurwa akeo, ako shumorora kodlishika no omoko ka mara ezire atikea ona mathata ngu dhira dhi hayimi.

“Morwa! Ka oezire atikea ndina ne mathata, ekare tako esi shango jaanoo?” Ako wuza Onshuru.

Onshuru yeye ati ako yima shimo zwara shakie nokoti ekare are koyanakana ngeshi aka komo zwara. Ekati mozwara atikea koti wara xi matako akie shi mothosi, Eekhane ye  ko-mana.

Dhivu dhi ware kashaka waqhekwa kodhlo dhlare ko yerwa ko dhiiru. Ati wakoya po kweenda Okoro kati ekhiamina Onshuru ne moshana ka yeye ndjiya ha wuruka. Wanaa! Tanga wait kati sipie…

Ko kaya kwao ko dhiiro ngawa kashangana atikea wakana eqha shikhwana, ko kara moyashana ngaho. Ngawa kashangana kwati zanwa, endjiwo wako kiira mo. Wakana wapo tana ngawa tibindaaka, shi zana shapo.

Nxana wa shizana akeopaa wakana shu wundji ware ko shitira ko Okoro. Ka hangu ware ko wumbwa ware hachire komwana O-nyaoya yaa mati maqhuqhi, you zana tsoo shizana. Aka ti tikea ati e pa yinii, e ka mopie moshana. Akeopaa… akeopaa ngaho ta ware ka rapoka.

Ati wa koya po korapoka Okoro yeye monyana ka dhidzeri shi kandjumu, Onshuru yeye tana kati dhi nxonxo. Nga koyendi akepaa mayowa ataato, dhi wunee Onshuru ako runguruka. Okoro dji yane yu dhingana ko sunwaaa akeopaa yeye iqha, e ka ti-manesa atikea dhlaa namoshi dhinii koti a rare a nxipie mothosi ni matako ngu Onshuru.

Ati dlikotja Okoro katikea ati e, ka shangana atikea tana kati idunga ni dlitshweha ngaho. Zinshwene zapo nokoti adli bure ngaho, ekati dzwa ako wuruka ako siya wuro o mokana wara xhirisine ko makizi.

Ko Okoro kware kokhu eneko yo kuyanakana atikea maya no wumwe. Enkha a ma ta kamo siya ko dhiiru. Wa kopaa enga wait moshimiina mohara po monxu wa-ko mososa shao.

Ko yuvwana kwao ko komienina popaa.