Konso – MURAA A QAPALEETA (The verdict of the monkey)

Written by: Dinote Kusia Shenkere    Edited by: Dr. Ongaye Oda Orkaydo

Xattaa ki’ni ka orra ka kappinuppupa kutay ka oraayta tokka akkay ka isha ikassaa kama daanni. Oraaytasi oo qahniyooyyee, aappaa takka harreeta qara’i mehaddaa fe’aday ka poruppaa anniyo akkay ka aappaasiti’ kidaye’e “Innayti orraa ana ikassa’e ana pora daanneey anan pahi!”. Aappaasi ikka qeeday ka harreeta takka qaraayye akala takkuppaayye unta alli’ piitupa tuqay ka akalasi kara’e oraaytasi katay ka a untasi mina’e harreetasi qara’i fa’ay. Ka qeeday ka harreewwaasini quliya paayyay. Oo shakkayta’ esa kiday, orraa keetu aye hirantaan de’ni. Ka oraaytasi faddin ka fadin ka dapin. Ka ishoona kapan alli’e tarpin.

Sekkammaayye, appaasi iqeeday ka harreetasee a oraayta qaraa co qa’tishay ka akalasi furay ka oraaytasiti’ ki’nee, “Orrasi ki ikassaa fa’niyo kelaayyeen kin pahayeey kalata’e mana’ ana’ kalissa?” Oraaytasi ioorshay ka ki’nee’e, “Qoota akala kara’e ana hidditi ka harreeta qara’e ana fa’iti ka pora a kutta anan anti malla indoxayeey, ke ishu harreetayti oppaayye a xaamun dama?” kiday ka appaasi kaassaday. Appaasi imiirooday ka oraayta’ kidayee’e, “Kalataawu sede’e? Anna ka pinanta a piliyaati’ lela ikka aynu akkamaa’ damtu ikka ino’e farattu.”

Oo anniyaaneeyye, poruppa harreeta takkaa akkin. Ka waasini kodday piisa ishi’ torren. Harreeta ipaayyiti ka ki’nee’e, “Xataan hupna qapooyye, nama ana qare’ee paata fa’ay, fa’ay. Eteen keray kammaa alli’e ana tikuppaa daanay. Simmalla nama kalatan qupo.” Sedi maana kideeta, harreetasi namasi qara’e firteeta dassi kideeta. Sekkammaayyew, pinaanaa lekayaa kaassadinew.

Piranpira qaraayyee, qapaleeta akin ka akamaa namaa ishin dabay qara’e dapa feyya’ murtu’e kaassadin. Qapaleeta iki’tee’e, “Anaa qoyra qarupa fayyadu ka aye xatmonkeyan firteeta daashay.” Ka qeetti ka qoyruppupa fayyatti. Ka qeetti ka waa a koddaye piisa ishootta qaraayye kaassatti. Ikka isheetta’e torin. Oo feyya’ dakkaysatti kammaayye, iki’tee’e, “Ossine ana’ torritine piisa qeeda ka kodaan ana’ akkisha”. Ikka qeedin ka akamaa namasi oraaytasi akala karaayye unta alli’e piitupa tuqay ka pakkaadippa’e oraayta karpa kullishay ka tura hidday piisa akkishin. Oo oraayta akala karpa kulla ka aappaasikka tura hidday, qapaleeta ipaayyiti ka ki’te’e, “Namu atti ata mana asni? Tulleeta harkaayti ka mala karittaayti.” Sekkammaayye, namasi ulaytasee a harkuppa qapunnee oraaytasi akalasi kara’e qiday ka ishshayee kidammi.

This entry was posted in Konso and tagged , , , . Bookmark the permalink.

Comments are closed.