Written by: Gudo  Mahiya  (G.G. Bala)  [for English translation see his book Hadza Stories & Songs]  With special thanks to Mustafa Ahmed Elmi and Hagit Gefen

   Bahe’e’amo  |’ets’a  dzu’a  ‘akaka’anibite. Bahe’e’amo  pa’a nakwete fundiya hamachana hla’ana.  Akanabema Gisalang’wega. Kwamo bami hama ‘ichinanema sasa.  Hamaka kwapi ‘undushibi pikihlo, ‘aku seme, tafako, gashenga, wa’inama pikihleya. Sasa, ‘atonena, kwaheto seseme. Kaki haka hahama seseme. Kaki haka hahama. 

   Akasema “Aa, hama’isho  ‘ina tashi,  niyenakwi, ‘ichinaneyakwa.”

  Kaka “A’ahoma so Haine, shashauliyakoena tete. Hama seme wa’inama  tame metoso sakama?”

  Kaka “Ato ts’ifi ‘ani kotako ‘ishoko. Ishoko kota ts’ifi.”

  Kwamo ta shahe ‘atonena. Kaka, “Atoiye! Tame ma kwiso hamana ‘elekwa  |’ets’abe’e?”   Keta ets’abe kenena gogolangasiya ts’iki’ebe’e,  ‘ukuweta ‘a tame.  “Basi,”  kaka.  Boko ts’ifi seme ‘aseheheyamo shashahita semema. Welapina ‘atonena kaka ‘itl’ikwa ‘ikahehe kwapi ‘undushibi, tafako, ‘aku gashenga. 

  Kaka “Ooh! Hama’isho ‘aho. Sasa dzaya baheya ‘a ‘ati.  Ina tashi ‘ika kwimbiyaya  hama ‘ihi’a, hama seme? Nasema, bahiyako ‘ishoko. Baheya ‘unu hama kwene  ka’a ma ‘iso dza so  |iki|i|iya hama yamu’a.”

  Kaka tl’otl’odzo, “Takwe ‘ihli.”

  Dza kotako ts’ela’aloko, tl’apoko ‘asoko. Kota  wech’e.  Kaka “A ‘etebe’e  ‘akwete  wedza’e tlatlechana  hama seme. Hama seme pakapa’a.  Ts’u’iyate ‘etebe ‘ola  nakweya! Ukuwayina etebe kazi.

  Dzaka  ‘atonena so ‘aku gashenga kalimo. “Nasema etebe’e  ‘a  ‘olanakweya ‘akwete’e gumuse’ana!”

  Dzakota ‘atonena  ko ne’eko, ka’a ne’eko.  Fundiyako kweli.  “Nasema obe’e mdze wetu, obe’e.”

  “Nasema  ‘etebe’e,  ‘ukuwa shida. Tetete’e.”

  “Nasema welapina kweso shahe ‘obe tiyari  ‘iya dza  ‘anihe.”

  Basi kwame dza. Kaka, “Cheche’ete  hama ‘undushi, niye. Tlakwatete  dzanekwa  ets’ana.”

  Yame  tlakwa kame lukutl’utl’uwa tafa’aneko kila gashenga.  Kamo, “Sasa, ts’ifiyakwa ‘ishoko.”

   Kamo mzee, “Tume’ika ‘ota ya ‘ase?”

  “Nasema,  ‘ukuwa shida. ‘A teko, cheche’ete hama ‘isawa.  Ts’i’i  dzu’a chikina,  ‘ukuwa shida.”

  “Kila gashenga  |’o|’oseya.”

  “Nasema mzee, yasena ‘ota taka’epe kwe’e ‘a cheta?”

  “Kwete tlatlakwa dzanehena  bami seme.  Nasema,  ‘etebe’e, babaheya gashenga kwene kwihina.”  Basi, kaka hats’iya   dzu’a. 

   Tlatlakwa  |’okoseta  |’ets’abe ne’eko, paki kaka  |’okoso yamu’a.  “Nasema mzee,  |’okoso’a’a.”

   Kota ‘efe ‘ishoko!  Nasema mzee ya tumi’ika  |’o’aso’aso’eta?  Te, pa’anakwete. Te, pakapa’ate’e. Hinge!   |hi|hiye’e.  Hahabami.  Ubahena mutemi ‘isa te. Hakama te’e.  Hakama te ta.”

  “Mzee, tumi’ika pese ‘ase ‘ubabekwa?”

  “Nasema, haboko ets’ako. Aa, lakini be’ena  kwete ‘ase, ‘akwata hla’ata tsi’a ‘ika he.  Tl’ikitaheta  chombo  mutemine.”

  “Nasema mzee, ‘akwe’e’e  ‘obe’e  tsi’a. A’ase’ota.”

“Nasema, ‘ee. Hahaboko ets’ako, lote. Ono  hakata ina ‘ase.”

 N!un!u dzu’a yamo hombowe dzua, ‘isa hamakwa hombowa. N!o’o yamo hombowe  ‘aniye. Homboma.  Kwamota hombowe. Keta lo “Saun!”

  N‖un‖uku’uwo’o  ‘atonena.  Ika chikina ‖’ikititiyako  tafako,  ‘undushi, nguilako, ’embele – ‘aku seme. A ets’ana ma bami, hi’iyeheya  seme. A be’ena kwame ‘ase.  Akwete’e  n!o’o bami seme. Sasa ‘atonena kwame ‘akase. 

  Kamo  tese ts’ifi. “Nasema |ekelelete!  Hama ‘aku, ‘aku ‘ihi’a kweso kwehona?”

  “Nasema, ‘ee. Lakate. Samabita habamiya ‘ihi’a’ona ‘onebe kweya kwehona mtemi Igama. Rggffhhhh!!!  Sakamama wa’inama!”

  Sasa ‘atonena kwamota shahechana.  “Nasema, ‘ika kwehete’e  ‘ise haka hla’ana ‘akwe ma hamana tl’ikita hla’a.”

  Kaka |hele dzu’a be’ena.  “Teko!”  Shaka’e  bami ts’eheya. Ch’a’owamo. 

  Kota shakahi’i.  Hema kota, “Ehe! Ehe!,” Tl’impiyaha hich’i.  Nasema  mzee wangu, mzee wangu tl’impiyana’a hich’i. Hama ts’eheya tashina ya ‘a’ase?  Nasema teko, tashi teko?”

  “Teko, teko lame’e ka’a ya mu’a!”

  Kaka  |hele dzu’a yamo, “Teko!” Teko!  A ‘ono tl’impi’ana’a hich’i!  Tl’impi’ana’a. Nasema, tashina ‘ita te hiname?”

  Kota kutula  hamana “Te ‘a ‘onoko.”

  Yame kotula wa’ineta, lobebe’e, wa’inama  |’ets’a  ‘atonena.  “Nasema, mzee, hama’isho bita tsiki’a.”

  “Nasema, hi|’i  te. Hi|’i  te.”  N‖a’eamo  mtemi, ka ‘i n‖an‖a’ete’a he’enaiya  ‘ukukuha, saaaauuuun!  Nasema mmzee wangu… Hinge!  N‖ohiyako ets’ako.  Sasa ‘onebe’e ba dzahehe bita baha ‘efe, tahata tl’alako.”

  A hama |ele so lalaka. Hama kweso pupukuku.  “A basi!  !uma ma ya hla’ata ‘a ta‖’icha.”   Basi, kota lobeko ‘efe n‖ahe ma ts’ifi, tahiyaha mutemi.  kwamo bami  |’eleheyamo,  “Hich’i dzu’a!  Ukuwa seme!  Tumitokwako n‖ahe lobeko?”

  “Ika kwata hena, mzee?   n‖ahe’akwa.”

   “Mumusikwatita ‘ono.”

   Hadisiko kota bahe lolaniko ‘a ne’eko.