Konso – Ilattuma harreeta (The intelligence of the donkey)

Collected and written by: Korra Garra

Edited by: Dr. Ongaye Oda Orkaydo

 

Xatta ki’ini. xatta waaqa etee horreewwa ka pinaana uume ka dikkishe kamma mehadaa ollin dalsiissaae. hamiyyaa horeeta ka a pinaanaati qooteeta heennaade ka mehaddaa sene ika ikan eeyye harmishe ki’ini. ka qooteeta qarae harreeta shume ka kidee atti harretayti mehaddoosene qeede ka horeeta ka pinaanaa pile piisae akkaa atti qoottaen ka shumeey qeede ka nama piisae akkaa pahto minae qoote.

donkeyHarreeta ka oowsatte ka meehadda sene sarakkapatte ka amma mehaddaa sene oppaa a kuttaa kutaa qeedatte ka antee taraa kelae juutatte. ka oori ahasee horeewwa ka pinaanaa pilaati qootaa paayyite. piraanpira qaraa mehaddaa tallan shakkaa isho kaala pattaa eyye harreeta kapae hase.

Kaala oori miiroottaa paayye ka harreetae ki’ini anti in kutti kuttiy attan mehaddoosen shakkaa shakkaa teyyada?

mehaddaa kuttaa kutta anae purshe. harreeta ka ki’itee, xawwi mehadda anti in qoote ka pireey ayshaayyen ke qeeda? ka waqa kapopa ante ka kaala xasaste ka ki’itee kaala i tiiteey mehaddoose hasee alle hindo. waaqa ka kaala hale ka kidee maanaa malla mehaddoosen tiitte? kaala ka kidee atti waaqqo anase are kuttakutta attan mehaddosene shakka shakka koda?

sekappo a kuttaa anae purshe, ataakati a’alle hasto, anti an heenooy. waaqa oorshe ka kidee mehaddaan harmishe oppa se takka pattaw are haseey xawwi it-teyyatta mali maanan ko’ona? kaala oori i kidee an mehaddoosene shakkaa shakka teyyado kapaa a’alle hasto ka xa’anni. sitiyyi waaqa i kidee ayshopa waan keddaanna turaa xa’anni?

Ka kaala kamma desa mehadda sene xapte ikka aaneenee koottaa kaala kamme jaqqaleen. a’amseti desa paayyatte mehaddaa kaala is kamman desaa miinta tiitayshen kaala ka is kamman desa sindaa sindaawn. harreeta sekkamma i keerte ka mehaddaa sene a taraa kele’e juutattee qeedatte ka etee qudaayye taraa afuufnitto taraa ka afaadi kapan desa kodde. semmallaa haka awweti afaa harreeta kapan desa a taraa minae ati ati. harreeta ka taraae kalata kalissae awta piia taraappa kankalaatta jaalanni. sindaa harrreeta nyefo semmallaaw atii.

kidammi.

This entry was posted in Konso and tagged , , , , , , . Bookmark the permalink.

Comments are closed.